Autisme en maatschappij

man zit uin kruiwagen

Soms krijg ik bij de GGZ het beeld van mensen die heel druk bezig zijn met het redden van met olie besmeurde vogels, terwijl achter hen olietankers varen die allemaal lek zijn. Depressies, angststoornissen, burn-outs, je kunt dat allemaal niet los zien van de manier waarop we de maatschappij hebben ingericht. In plaats van je te richten op kwetsbaarheden van individuen en je best te doen hen weerbaarder te maken, zou je ook moeten aangeven welke aspecten van de maatschappij ziekmakend zijn. Gelukkig zijn er steeds meer psychiaters die dat doen.

(meer…)

Leven met aandacht

Hoog in de bergen

Er heeft de afgelopen tien jaar een revolutie plaatsgevonden in autismeland. Terwijl er vroeger geen enkele aandacht was voor de zintuigen is het nu algemeen aanvaard dat ‘prikkelgevoeligheid’ een kernaspect van autisme is.

Dat is natuurlijk heel fijn, want prikkelgevoeligheid hoort bij autisme, en therapeuten en coaches en autisten zelf hebben nu handvatten om daarmee om te leren gaan. Maar die prikkelgevoeligheid kun je op een heel andere manier bekijken. Een manier die niet klinkt als iets dat lastig is, maar als iets dat positief is.

(meer…)

Autisme en integriteit

Joris verslaat de draak

Het is een bekend experiment. De proefpersoon komt binnen in een kamer vol andere proefpersonen – denkt de proefpersoon. In werkelijkheid zijn de anderen acteurs. Op de vraag `hoeveel is 7 plus 8′ antwoorden die acteurs stuk voor stuk `16′. Als de proefpersoon aan de beurt is, antwoordt die ook `16′. De meeste mensen blijken zich zo te gedragen. Preciezer gezegd, de meeste neurotypici blijken zich zo te gedragen. Neurotypicus, dat is het etiket dat je aan iemand kunt geven die niet autistisch is, zoals `autist’ het etiket is dat je geeft aan iemand die dat wel is.

(meer…)

Knopen van de diagnose ASS ontwarren

Begrijpen wie je bent is waarschijnlijk een behoefte van iedereen, maar als je autistisch bent heb je er een nog veel grotere behoefte aan. Een diagnose werkt dan als een tweesnijdend zwaard. Aan de ene kant geeft het je houvast: “Oh, het is dus normaal dat ik me niet normaal voel”, “Oh, dat ik zo snel moe word van geluiden komt dus door mijn autisme”. Aan de andere kant ben je opeens officieel “niet normaal”.

Daar komt nog bij dat een diagnose ASS alleen iets zegt over wat er aan je waar te nemen valt. Het zegt niet iets over hoe je in elkaar zit. Er zijn allerlei theorieën over wat autisme precies is, maar er is geen eensluidend antwoord op die vraag.

Het probleem is dat je, als je autistisch bent, een veel minder scherp beeld hebt van wie je bent dan anderen. Dat is logisch te verklaren: je ziet details beter dan de grote lijnen. Wanneer je naar jezelf kijkt, in de loop der tijd, zie je dus steeds verschillende personen. Het wordt geen geheel. Je hebt dus grote behoefte om jezelf op een intellectuele manier te begrijpen.  Die behoefte neemt alleen maar toe wanneer je de diagnose ASS krijgt.

Voor mij heeft dit tot een soort filosofische worsteling geleid. Ik kon niet rusten voor ik er uit was. Ik moest van alles uit de knoop zien te krijgen.

(meer…)

De mens is een sociaal dier (en hoe zit het dan met autisme?)

De meiden wordt gehaald

Over altruïsme, sociaal gevoel bij mensen, en dan vooral de biologische kant daarvan bestaan zoveel misverstanden dat ik hier in sneltreinvaart wil uitleggen hoe dat in elkaar zit. En dan neem ik natuurlijk meteen het misverstand mee dat wie autistisch is niet sociaal zou zijn.

De mens is een sociaal dier. Dat lijkt een open deur, maar er zijn nogal wat mensen die tegen die mededeling in opstand komen. Fundamentalistisch gelovigen bijvoorbeeld, die het een gruwel vinden om de mens een van de vele diersoorten te noemen. Of mensen die vinden dat een maatschappij alleen maar met keiharde controle kan worden ingericht, omdat mensen elkaar het licht in de ogen niet gunnen.

Maar de mens is een sociaal dier, en daar moet je met de inrichting van de maatschappij rekening mee houden.

(meer…)

Autisme in het hoger onderwijs

In een onderwijscolloquium heb ik geprobeerd om aan docenten uit te leggen wat autisme is, op zo’n manier dat ze zich er echt iets bij voor kunnen stellen.
Ook heb ik geprobeerd uit te leggen hoe je als docent je onderwijs zo kunt inrichten dat autistische studenten minder hindernissen ondervinden.
En dat het mooie is dat het onderwijs dan beter wordt voor iedereen.

Ik denk dat de uitleg over wat autisme is, en de uitleg over de gevolgen daarvan voor veel meer mensen interessant is dan alleen docenten in het hoger onderwijs.

Als je zelf autistisch bent, of je partner, of je kind(eren), heb je er ook veel aan. Ik ben daarom benieuwd wat je er van vindt!

(meer…)

PISA, autisme, en een pleidooi voor neurodiversiteit

Vlinder

PISA test 15-jarigen over de hele wereld op hun kennis en vaardigheid van lezen en schrijven, wiskunde en natuurwetenschappen. Op het eerste gezicht heeft dat niets te maken met autisme en een gebrek aan diversiteit. Dat klopt. Het huidige PISA heeft daar niets mee te maken. Maar het PISA van de toekomst wel.

De OECD wil dat de PISA test in de toekomst 15-jarigen zal testen op “de vaardigheden voor de 21ste eeuw”. Op dit moment zijn onderzoekers voor de OECD aan het bekijken hoe die vaardigheden precies gemeten kunnen worden.

Dat vaardigheden in wiskunde, natuurwetenschappen, lezen en schrijven niet meer voldoende zijn, motiveert Andreas Sleicher van de OECD als volgt: “Google weet alles, met feitenkennis onderscheid je je niet meer. De wereld beloont je voor iets anders: voor wat je met die kennis kunt doen.”

In de ogen van Andreas Schleicher zijn zachtere competenties, zoals aanpassingsvermogen, creativiteit, volharding en empathie, veel belangrijker dan de hardere competenties die PISA nu meet.

Er zijn een aantal problemen met dat idee.

(meer…)

Mijn autisme en mijn identiteit

Geen idee hebben wie je bent. Naar je verleden kijken, en allerlei fragmenten zien, die je moeilijk met elkaar in verband kunt brengen. Geen idee hebben wat je persoonlijkheid is, ook al zeggen anderen dat je een `sterke persoonlijkheid’ hebt.

Ik heb dat m’n hele leven gehad, en nu ik weet dat ik autistisch ben, begin ik er iets van te begrijpen, en wie weet kan ik er zelfs iets mee doen.

(meer…)