empathie

Een Schipperke in huis – de opvoeding –

Geplaatst op door Sylvia Stuurman
Schipperke puppy

Een puppy in huis halen betekent lang wachten. Eerst op een fokker die een nestje krijgt waarvan jij er eentje mag krijgen; dan tot de puppy oud genoeg is om mee naar huis te mogen.

Dat lange wachten komt goed uit, omdat er van alles is om over na te denken, om je gedachten over te bepalen, om je voor te bereiden. Het belangrijkste daarvan is natuurlijk: hoe ga je je hond opvoeden?

Van iedereen hoor je, terecht, dat je je hond goed moet opvoeden. Maar wat betekent dat en hoe doe je dat?

Als je begint te zoeken zie je door de bomen het bos niet meer, maar langzamerhand kristalliseren zich drie stromingen uit.

De keuze daartussen heeft, heb ik het idee, ook met je mensbeeld te maken (niet alleen met je ‘hondsbeeld’). En de keuze is heel relevant met betrekking tot autisme., wat ik aan het einde uit zal leggen.

(meer…)

Het dubbele empathie-probleem, autisme en voorspellende hersenen 3

Geplaatst op door Sylvia Stuurman
twee mensen met vraagtekens

De predictive coding theorie o ver autisme heeft met waarnemen te maken, zou je zeggen. Het vorige deel van deze serie, Vanuit de details, heeft inderdaad nog steeds met waarnemen te maken: de wereld vol details zien, de wereld vanuit de details benaderen. Maar het gaat verder. Je kunt ermee verklaren dat er zoiets bestaat als het dubbele empathi-probleem.

(meer…)

Autisme en empathie

Geplaatst op door Sylvia Stuurman
beeld met drie figuren uit metaal

In zijn boek Zero degrees of empathy uit 2011 worden autisten, samen met mensen met een aantal persoonlijkheidsstoornissen (narcisme, borderline en psychopathie) door  autisme-onderzoeker Simon Baron-Cohen  opgevoerd als mensen zonder empathie. De Amerikaanse titel is The science of evil, om het nog eens sterker aan te zetten. Met tussen haakjes excuses voor iedereen die “autist” als scheldwoord ziet. Ik gebruik het hier niet als scheldwoord maar als verkorte vorm van “iemand met de diagnose ASS”.

(meer…)

Hoe autisme-onderzoekers integriteit als teken van een stoornis zien

Geplaatst op door Sylvia Stuurman
Torentje van de Sagrada Familia

Als je je verdiept in wat autisme is en daarom ook wetenschappelijke artikelen leest, krijg je een beeld voor je van wetenschappelijke onderzoekers die autisten zien als een soort proefdieren, buitenaardse wezens misschien, die ze van buitenaf bestuderen. Daarbij betrekken ze vooral niet het feit dat autisten mensen zijn, net als zij.

Dat leidt soms tot echt afschuwelijke conclusies. Zi is er een onderzoek waarbij autisten meer integer blijken te zijn dan neurotypici. Dat wordt dan niet gezien als een positieve eigenschap van autisten, maar als een eigenschap die bij een stoornis hoort, die gestoord is.

(meer…)

PISA, autisme, en een pleidooi voor neurodiversiteit

Geplaatst op door Sylvia Stuurman
Vlinder

PISA test 15-jarigen over de hele wereld op hun kennis en vaardigheid van lezen en schrijven, wiskunde en natuurwetenschappen. Op het eerste gezicht heeft dat niets te maken met autisme en een gebrek aan diversiteit. Dat klopt. Het huidige PISA heeft daar niets mee te maken. Maar het PISA van de toekomst wel.

De OECD wil dat de PISA test in de toekomst 15-jarigen zal testen op “de vaardigheden voor de 21ste eeuw”. Op dit moment zijn onderzoekers voor de OECD aan het bekijken hoe die vaardigheden precies gemeten kunnen worden.

Dat vaardigheden in wiskunde, natuurwetenschappen, lezen en schrijven niet meer voldoende zijn, motiveert Andreas Sleicher van de OECD als volgt: “Google weet alles, met feitenkennis onderscheid je je niet meer. De wereld beloont je voor iets anders: voor wat je met die kennis kunt doen.”

In de ogen van Andreas Schleicher zijn zachtere competenties, zoals aanpassingsvermogen, creativiteit, volharding en empathie, veel belangrijker dan de hardere competenties die PISA nu meet.

Er zijn een aantal problemen met dat idee.

(meer…)

Autisme: wat is het? de maatschappij, vaccinaties, aangeboren, …?

Geplaatst op door Sylvia Stuurman

Lange tijd geloofden mensen dat autisme het gevolg was van zogenaamde ijskastmoeders . Tegenwoordig geloven sommige mensen dat kinderen autisme kunnen `krijgen’ van vaccinaties. Veel mensen hebben ook het gevoel dat autisme zo aan het toenemen is dat het wel moet liggen aan “het milieu”, of voeding  of zo. Hoe zit dat?

Het is lastig dat autisme zo’n vaag begrip is. De diagnose wordt gesteld volgens de DSM, de  Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, die een aantal eigenschappen (symptomen) opsomt, waarvan iemand er een aantal van moet vertonen vanaf de vroege kindheid. Dat is zo ongeveer de definitie. Gelukkig zijn er ook ideeën over hoe die eigenschappen tot stand komen, die meer zeggen over wat autisme nou eigenlijk is.

(meer…)

Asperger en achterdocht

Geplaatst op door Sylvia Stuurman

Iemand met Asperger kan ik de ogen van anderen gemakkelijk paranoïde lijken. Omdat er sowieso allerlei zaken in de communicatie `vreemd’ verlopen, krijgen veel mensen dan de neiging om iemand als `gek’, `obsessief’, `gestoord’ af te schrijven. Dat is niet helemaal terecht, als je bedenkt hoe het komt dat zo iemand paranoïde lijkt te zijn. (meer…)

Autisme en Ego

Geplaatst op door Sylvia Stuurman
Een kleine en grote jongen, met identiek kapsel

Autisme (Asperger is een van de verschijningsvormen van autisme) komt van het Griekse woord `autos’, dat zelf betekent. Op zichzelf gericht, betekent het zo ongeveer, en dat is hoe mensen met autisme vaak worden gezien: egocentrisch, egoïstisch misschien zelfs, op zichzelf gericht, zichzelf in het middelpunt van de wereld zettend.

Het wrange is dat mensen met autisme geen `zelf’ hebben, althans, geen `zelf’ zoals andere mensen dat hebben. Dat is heel moeilijk voor te stellen. Er is geen scherpe grens tussen het ik en de rest van de wereld. Zoals Martine Delfos het zegt: de ik-ander differentiatie komt niet goed op gang.  Bij mensen met Asperger komt pas heel laat in hun leven het besef op gang dat ze afgescheiden zijn van de rest van de wereld, en dat andere mensen op eenzelfde (maar net andere) manier afgescheiden zijn van de rest van de wereld. Dat besef kan ook niet komen, en als het komt is het nooit zo vanzelfsprekend als bij “ons”.
(meer…)

Asperger en context

Geplaatst op door Sylvia Stuurman
motor op smalle weg in ravijn

Er is vaak iets vreemds aan de hand met de context wanneer iemand met Asperger met je praat.  Je krijgt soms te weinig context, waardoor je geen flauw benul hebt waar iemand het over heeft, of je krijgt te veel context, waardoor er van alles wordt gezegd of uitgelegd dat je al lang weet, zonder dat je de gelegenheid krijgt om dat te melden.

(meer…)

Altruïsme en evolutie

Geplaatst op door Sylvia Stuurman

Biologen wisten het al lang, maar langzamerhand dringt bij meer mensen, mede dankzij Frans de Waal, het feit door dat mensen altruïstische neigingen hebben, gewoon biologisch ingebouwd.

Toch stuit de mededeling dat mensen van nature altruïstisch zijn nog steeds op veel weerstand. Soms worden er argumenten gebruikt die duiden op een misverstand over de werking van de evolutie (de evolutietheorie is in de loop van de geschiedenis wel vaker verkeerd geïnterpreteerd); soms zijn de argumenten er tegen geraffineerder, maar de argumenten “bewijzen” uiteindelijk steevast dat altruïsme “eigenlijk” gewoon een vorm van egoïsme is.

Dat zal ik hier proberen te ontzenuwen. (meer…)